روغن های ضروری :
هنگامی که لیموترشی را قاچ می کنید و بوی آن به مشامتان می رسد، به آن روغن ضروری می گویند که شما از طریق بویایی جذب می کنید و یا هنگامی که برگ تازه ای از نعناع را میان انگشتان خود خُرد می کنید تا طعم لذیذی به غذای خود ببخشد، در این میان شما روغن ضروری را آزاد کردید.
روغن های ضروری مانند داروهای گیاهی از گیاه گرفته می شوند. امروزه بیشتر داروها از پایه گیاهی استفاده می کنند. آیا می دانستید که روغن های ضروری از گیاهان دارویی ۵۰ تا ۷۰ درصد قویتر هستند؟
آیا تا کنون برای درد معده از چای نعناع فلفلی استفاده کرده اید؟
نکته جالب این که توانایی ۲۸ فنجان از چای نعناع فلفلی برابر است با ۱ قطره روغن نعناع فلفلی !!
تحقیقات نشان داده اند که روغن های ضروری می توانند وارد لایه بیرونی سلول ها شوند. همان لایه ای از سلول ها که رفت و آمد مواد مختلف به داخل سلول را کنترل می کنند. باکتری ها خارج از سلول هستند و اجازه وارد شدن ندارند. ولی باکتری ها داخل سلول زندگی می کنند و مانند ویروس کامپیوتری عمل می کنند. DNA را سرقت می کنند و مانند فضایی ها اداره سلول را به دست می گیرند. تا کنون روش های مختلفی برای مقابله با باکتری ها مورد استفاده قرار گرفته است ولی متاًسفانه پاسخ صد درصدی نداشته زیرا این موجودان کوچک بسیار باهوش هستند و می توانند خود را با هر ماده ای که به آنها آسیب می رساند انطباق دهند و شرایط را به نفع خود تغییر دهند. روش هایی که انسان برای مبارزه با باکتری ها اختراع کرده است مانند شلیک یک گلوله و به طرف یک باکیری مشخص است به همین دلیل این امر باعث می شود تا باکتری بتواند به آسانی جا خالی دهد !
تاریخچه روغن های ضروری :
گیاهان عطر دار نقش های مهمی در طول تاریخ داشته اند. از جشن های عروسی و مراسم مذهبی گرفته تا درمان بیماری های قلبی. سالیان سال گیاهان به عنوان داروهایی موثر در درمان بیماری ها شناخته شده و مورد مصرف قرار گرفته اند. از جمله تمدن هایی که از گیاهان استفاده کردند می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- مصریان
۲- چینی ها
۳- یونانیان
۴- رومی ها
۵- عرب ها
۶- اروپاییان
در اواسط قرن ۱۹-ام روغن های ضروری در عرصه خوش بو کننده ها، وسایل بهداشتی آرایشی و مواد خوراکی ظاهر شدند. در این زمان بیشتر به دلیل خوش بو بودن و طعم خوش شناخته شدند و نه به دلیل خواص آنها. محققان سعی در بالابردن اطلاعات لازم در رابطه با خواص روغن های ضروری کردند.
آیا تمامی روغن های ضرروری به طرز یکسانی بدست می آیند؟
لازم است بدانید که در مواردی روغن های ضرری از طریق پوست جذب می شوند و در مواردی دیگر از طریق اعضاء داخل بدن. مرتبه های گوناگونی از روغن های ضروری وجود دارد و هر کدام نماینده ای از نوع خاصی از کیفیت هستند.
دو روش اصلی برای استخراج روغن ضروری وجود دارد: فرآیند تقطیر – استخراج فشرده سرد (که بیشتر مواقع برای روغن های ضروری معطر مورد استفاده قرار می گیرد.). کیفیت گیاه اولیه و عمل تقطیر کردن در مشخص شدن کیفیت نهایی روغن ضروری نقش اصلی را دارند. ممکن است بعضی از روغن های ضروری بدلیل داشتن ناخالصی حاصل از فرآیند تقطیر به بدن ما آسیب برسانند.
۴ مرتبه روغن ضروری :
۱- ترکیبی: پایین ترین درجه از روغن های ضروری است که در آزمایشگاه ها تولید می شود و بیشترین مصرف آن ها در عطرها و لوسیون ها می باشد. به دلیل این که این نوع در آزمایشگاه و به صورت مصنوعی تولید می شود پس ممکن است عوارض جانبی ناخواسته ای بدنبال داشته باشد.
۲- غذایی : طعم دهنده های غذایی که به عنوان (GRAS (generally regarded as safe به معنی: به طور کل امن شناخته می شوند. طعم دهنده هایی مانند لیمو، نعناع، دارچین و …
۳- درمانی : برای ۳۰ سال اخیر این نوع از روغن های ضروری به عنوان نوع استاندارد شناخته شده اند. این نوع را بیشتر در مراکز درمانی و ماساژ و همچنین مغازه های غذایی پیدا خواهید کرد. متاسفانه در این نوع روغن ها می توانند خالص نباشند پس احتمال وجود آلودگی و مواد ترکیبی مصنوعی در روغن های ضروری درمانی وجود دارد.
۴- درجه اعلاء : این نوع دارای بالاترین خالصی در تمامی مراحل تولید دارد. از کاشتن و نگهداری تا استخراج و پخش.
۳ روش اصلی برای استفاده از روغن های ضروری وجود دارد :
۱- معطر: این روش می تواند آسانترین و ساده ترین راه برای استفاده از روغن ضروری باشد.
۲- موضعی: پوست بزرگترین اندام بدن است پس بسیار منطقی است که روغن را روی ناحیه ای از پوست که آسیب دیده بمالید. مانند زخم نیش پشه، گرفتگی عضله یا خشکی پوست. روغن در ناحیه ای از بدن که نبض دارد جذب بهتری دارد مثل پشت گردن، بقل گردن، داخل مُچ دست، پشت آرنج ها و حتی کف پا. روغن ها خاصیت گرمی دارند پس قبل از مصرف بهتر است اطلاعات لازم را داشته باشید. اگر پوستی حساس دارید یا برای مصرف کودکان می خواهید باید حتما روغن مورد نظر خود را رقیق کنید. روغن نارگیل بهترین رقیق کننده است. برای نوزادان ۱-۳ قطره از روغن ضروری را در ۱ قاشق چای خوری روغن نارگیل مخلوط کنید.
بهتر است اگر از چند روغن مختلف استفاده می کنید به صورتی لایه ای روی پوست خود بزنید. مخلوط کردن آن ها روش درستی نیست. اولین لایه را به پوست خود بزنید و کمی ماساژ دهید سپس لایه دوم را و به همین ترتیب، بدین صورت جذب بالاتر خواهد بود. فراموش نکنید که قبل از مصرف اطلاعات کافی در مورد نوع و چگونگی مصرف روغن ضروری را داشته باشید. روشی دیگر استفاده از روغن ها از طریق پوست، وان حمام است. هنگامی که وان پُر از آب است ۳-۶ قطره از روغن را در حمام بریزید و صبر کنید تا قطره های روغن روی سطح آب قرار گیرند. در این مرحله سریعتر جذب پوست می شوند.
۳- داخلی: تا زمانی که از خالص بودن ۱۰۰ درصدی روغن اطمینان نداشته باشید مصرف آن از طریق آشامیدن صحیح نمی باشد.
نکات امنیتی:
روغن های ضروری از گیاهان مشخصی استخراج می شوند که باید به درستی مورد مصرف قرار گیرند. به خاطر داشته باشید که میزان کمی از روغن برای مصرف درمانی موثر است. نکاتی که باید به خاطر داسته باشید:
– هرگز روغن را مستقیماً داخل چشم یا گوش نریزید.
– تنها روغن هایی را برای مصرف خوراکی انتخاب کنید که نشان “برای مصرف خوراکی” را داشته باشند و از خالص بود آن اطمینان کامل داشته باشید.
– اگر پوست حساسی دارید حتما روغن را ابتدا رقیق کنید و سپس مصرف نمایید.
– هنگام مصرف برای کودکان و نوزادان دقت کافی داشته باشید و حتما روغن را رقیق کنید.
– به خاطر داشته باشید که توانایی روغن بسیار بالا است پس میزان کمی از آن برای دریافت نتیجه مورد نظر کافی می باشد و نیازی به مصرف زیاد جهت نتیجه بهتر ندارد.
– روغن های ضروری معطر که از طریق استخراج فشرده سرد تهیه می شوند، مانند گریپ فروت، لیمو شیرازی، لیموترش، پرتقال و ترنج، نباید در دستورالعمل تهیه ضد آفتاب مورد استفاده قرار گیرند زیرا نسبت حساسیت پوست به آفتاب و نور را افزایش می دهند. (photosensitive)
