سدیم یکی از الکترولیت های عمده بدن است که برای عملکرد مناسب سیستم بدن مورد نیاز است. سطح سدیم کم خون یا هیپوناترمی باعث رویکرد اختلالات بسیاری در بدن از جمله سرطان می شود.لازم است تا با علائم هیپوناترمی آشنا شوید و با دادن آزمایش خون به درمان به موقع آن بپردازید.
سدیم
همراه شدن سدیم با کلرید و پتاسیم به عنوان یک الکترولیت مهم برای حفظ تعادل مایعات بدن و عملکرد مناسب اعصاب و عضله ها ایفا می کند.سطح سدیم معمولا بالاترین سطح در خون و مایعات بدن است و در سلول های بدن احاطه می شود.هیپوناترمی هنگامی رخ می دهد که بدن، سدیم بسیار زیادی را از دست می دهد و باعث اختلالاتی مانند اسهال و بیماری های کلیوی منجر می شود، یا با حفظ مایعات بیش از حد باعث ناراحتی های قلبی،کبدی و ناتوانی در جذب پروتئین می شود. یک ماده شیمیایی به نام هورمن کاهش ادرار (ADH) توسط غده هیپوفیز یا برخی از سرطان ها تولید می شود که باعث افزایش احتباس مایعات و سطح سدیم کم می شود.
هیپوناترمی و سرطان
سطح سدیم کم در افراد مبتلا به سرطان به تولید هورمون ADH منجر می شود.سرطان هایی نظیر سرطان ریه، لوزالمعده،لنفوم و تومورهای خاصی از مغز باعث ترشح سندرم نامناسب هورمون کاهش ادرار(SIADH)می شود.عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی می توانند SIADH باشد.سایر علل هیپوناترمی در بیماران مبتلا به سرطان شامل از دست دادن سدیم هنگام اسهال و استفراغ ،عوارض داروهای شیمی درمانی، نارسایی غده آدرنال و تغییرات عملکرد کلیه و مغز.
علائم هیپوناترمی
سطح سدیم در قطره خون بدن است، با وارد شدن آب در سلول های بدن باعث متورم شدن آنها می شود. البته این اتفاق شامل تمامی سلول ها نمی شود.متورم شدن سلول های مغز داخل جمجمه باعث افزایش فشار و وقوع بسیاری از علائم هیپوناترمی می شود.انواع علائم هیپوناترمی به سرعت و کاهش سطح سدیم بستگی دارد.هیپوناترمی ضعیف روند رشد آن بسیار آرام و قابل رویت نیست یا با نشان دادن علائم غیر ضروری مانند خستگی،گرفتگی عضلات،تهوع و از دست دادن اشتها است.علائم هشدار دهنده هیپوناترمی ظرف مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت باعث سردرد،سرگیجه،تشنج و کما می شود.
تشخیص و درمان
تشخیص هیپوناترمی با اندازه گیری سطح سدیم موجود در خون و ادرار همچنین ادرار اسمولالیته قابل تشخیص است.درمان فوری بستگی به نشانه های تجربه شده یا نتایج تست آزمایشگاهی انجام می شود.محدودیت آب و جایگزینی الکترولیت خوراکی برای موارد هیپوناترمی ضعیف مورد استفاد است.اما مصرف داروها،جایگزین الکترولیت وریدی و سایر روش ها در شرایط بسیار حاد مورد استفاده قرار می گیرد.برای درمان سرطان،هیپوناترمی باید سطح تعادل سدیم را کنترل کرد.
