کلسترول خون بالا:
مصرف روزانه ۲۰۰ گرم (تقریبا ۱ لیوان) ماست، به میزان بیش از ۴ درصد سبب کاهش کلسترول بد خون (LDL) و به میزان بیش از ۳ درصد سبب کاهش کلسترول تام خون می شود.
ماست دارای نوعی باکتری مفید به نام «لاکتوباسیلوس» است که در روده با کلسترول اتصال یافته و مانع جذب آن می شود و به این طریق کلسترول خون کاهش می یابد. این نوع باکتری، در واقع درون روده موادی تولید می کند که کلسترول را در کنار خود نگه می دارند و به همراه خود از مدفوع خارج می سازند.
جالب است بدانید که هر یک درصد کاهش در کلسترول خون سبب تقریبا ۲ تا ۳ درصد کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی می شود. برخی از دانشمندان در مجموع مصرف منظم و روزانه ماست را عاملی برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری ها می دانند.
تحقیقی بر روی مردم قبیله مازی در آفریقا نشان داده است که میزان کلسترول خون در این قبیله به دلیل مصرف زیاد ماست پایین می باشد و این قبیله از سلامت قلبی ـ عروقی مطلوبی برخوردار هستند.
اسهال:
در طی عفونت های روده ای با منشأ ویروسی، سلول های مخاطی روده، آسیب دیده و در نتیجه تولید آنزیم هضم کننده قند موجود در شیر دچار اختلال می شود. به همین علت اگر این فراد از شیر استفاده کنند، مبتلا به اسهال، نفخ، دل درد و … خواهند شد. در نتیجه بهترین ماده غذایی برای تأمین کلسیم لازم در این دوران، ماست می باشد، چرا که به خوبی قابل هضم و جذب است.
به علاوه حدود ۳۰ سال پیش تحقیقی بر روی ۷۵ نوزاد بستری در بیمارستان به علت ابتلا به اسهال نشان داد که سرعت درمان نوزادانی که فقط از ماست تغذیه شده بودند، دو برابر نوزادان تحت درمان با ترکیبی از آنتی بیوتیک ها و ضد اسهال ها بود.
یبوست:
افزایش میزان دریافت فیبر (الیاف گیاهی) به دلیل تسریع حرکت مدفوع در روده سبب درمان یبوست می شود. اما برخی افراد دچار مشکل در الحاق مقادیر زیادی از غذاهای پرفیبر به برنامه غذایی خود هستند. در این صورت استفاده از ماستی که به آن نوعی باکتری به نام »بیفیدوس» اضافه شده است، اثرات مشابه رژیم پرفیبر را درمان یبوست خواهد شد. لازم به ذکر است که این نوع ماست امروزه در بازار موجود می باشد.
عدم تحمل شیر:
برای تهیه ماست، مایه ماست (که دارای محیط باکتریایی مفید است) به شیر گرم اضافه می شود. این باکتری باعث تبدیل قند شیر (لاکتوز) به شکل اسیدی آن (اسید لاکتیک) می شود که سبب ایجاد بافت نرم مشهور ماست می گردد. چون لاکتوز موجود در شیر طی این عمل شکسته می شود، افرادی که نسبت به مصرف شیر دچار عدم تحمل هستند (نمی توانند شیر را هضم کنند)، می توانند از ماست استفاده نمایند. به همین دلیل در سالمندان نیز مصرف ماست بر مصرف شیر ارجح است.
سندروم روده تحریک پذیر:
افراد دچار این بیماری به اسهال و یبوست های متناوب مبتلا می شوند که با مصرف منظم ماست به درمان آنها کمک می شود. ماست دارای «پروبیوتیک ها» یا باکتری های مفید است که با رشد سایر باکتری های مضر در روده مقابله می کنند.
ـ امروزه توصیه می شود افرادی که از آنتی بیوتیک استفاده می کنند، حتما در طول درمان، مصرف روزانه ماست را افزایش دهند،
چرا که آنتی بیوتیک باعث آسیب به باکتری های مفید روده ای شده و در نتیجه اثرات بدی (از جمله کمبود ویتامین های گروه B و ویتامینK ) بر جای خواهد گذاشت.
پوکی استخوان:
ماست منبع غنی از کلسیم است لذا اهمیت آن در پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان مسلم می باشد. اما زمان مصرف آن نیز مهم است. به این صورت که در سنین کودکی و نوجوانی با دریافت کافی کلسیم می توان تا سنین ۳۰ الی ۴۰ سالگی که تراکم توده استخوانی به حداکثر خود می رسد، سلامتی استخوان را تضمین نمود. چرا که افرادی که دارای حداکثر تراکم توده استخوان در بزرگسالی هستند، با خطر ابتلا به پوکی استخوان و در نتیجه شکستگی کمتری مواجه خواهند شد. از سوی دیگر، در سنین سالمندی که ترشح اسید معده کاهش می یابد، جذب کلسیم کم می شود (جذب کلسیم نیاز به محیط اسیدی دارد)، لذا زمینه برای ابتلا به پوکی استخوان و پیشرفت آن افزایش می یابد. به علاوه مصرف شیر نیز در سنین سالمندی به دلیل عدم تحمل آن کاهش می یابد. به همین دلیل بهترین ماده غذایی در این سنین برای پیشگیری از پوکی استخوان، ماست است.
سرطان:
امروزه از ماست به عنوان یک ماده غذایی ضد سرطان یاد می کنند، چرا که باکتری های مفید ماست، مانع از تولید مواد سرطان زا به نام نیتروزآمین شده و به این ترتیب از بروز سرطان روده بزرگ پیشگیری می کند. به علاوه کلسیم ماست، به مواد سرطان زا در روده اتصال یافته و مانع از ایجاد آسیب به سلول های روده بزرگ می شود.
قابلیت هضم پروتئین های ماست:
ارزش غذایی پروتئین ماست، معادل شیر است و مصرف روزانه ۱ لیوان ماست، به آسانی می تواند حداقل نیاز روزانه افراد به پروتئین با منشأ حیوانی را تأمین کند. نکته مهم در مورد پروتئین های ماست، افزایش قابلیت هضم این مواد در ماست است. این افزایش قابلیت هضم، به تجزیه توسط باکتری ها و همچنین حرارتی که در تهیه ماست به شیر داده می شود، ارتباط دارد. پروتئین های شیر در اثر حرارت، تغییر ماهیت داده و قابلیت هضم و تجزیه آنها به وسیله آنزیم ها افزایش می یابد.
ماست و گروه خون: مصرف ماست برای دارندگان گروه خونی O مضر، برای گروه خونی A بلامانع، و برای گروه های خونی B و AB سودمند میباشد.
