بابونه و خواص آن
همه چیز درباره بابونه، گیاه دارویی پرخاصیت
بابونه به عنوان دارویی گیاهی از هزاران سال پیش تا کنون برای تسکین اضطراب و دردهای معده تجویز می شود. گیاه بابونه در ایالات متحده آمریکا به عنوان چای گیاهی شناخته می شود. در کتب طب سنتی کشورهای مختلف – به خصوص چین – از گیاه بابونه به عنوان داروی درمان اضطراب و ناراحتی معده نام برده شده است. نتایج برخی بررسی ها نشان می دهد، ترکیب گل بابونه با گیاهان دیگر خواص درمانی بی نظیری دارد و می تواند ناراحتی معده، سوزش سر دل، تهوع و استفراغ را تسکین دهد. همچنین، شست و شوی دهان با عصاره گل بابونه می تواند زخم های ناشی از درمان سرطان را کاهش دهد. برخی از پزشکان معتقدند با مصرف گل بابونه می توان علایم و نشانه های اسهال، بواسیر اضطراب و بی خوابی را از میان برد. برای چهار گروه خون مناسب است.
خواص بابونه
۱- بابونه موثر در پیشگیری از سرماخوردگی : در پیشگیری از سرماخوردگی در فصل های سرد سال بسیارمفید است. اینکه در استفاده از داروهای گیاهی باید به مزاج افراد توجه داشت، برای درمان عفونت‌های مجاری فوقانی تنفسی که عموما به عنوان سرماخوردگی و یا سینوزیت شناخته می‌شوند، استفاده از مواد معدنی و ویتامینها توصیه می‌شود . در افرادی که با عفونت های مکرر مجاری تنفسی فوقانی دست به گریبان هستند استفاده روزانه از ترکیبی از روی و ویتامین C موثر است. اینها دو ترکیبی هستند که در هر فردی قابل استفاده است مگر اینکه فرد دچار سنگ کلیه و منع مصرف ویتامین C باشد. میزان استفاده نیز برای پیشگیری ۵۰۰میلی گرم و برای درمان ۲تا ۳گرم در روز است آویشن و بابونه دو گیاه ضد التهابی هستند که بر روی باکتری‌های دستگاه تنفسی نیز موثرند. برای پیشگیری از عفونت های مکرر که بیشتر از ناشی از خشکی دستگاه تنفسی است می توان از آویشن و بابونه به صورت جوشاندن ۱۰گرم گیاه خشک در ۵۰۰سی سی آب استفاده کرد. همچنین استفاده از ۱۰ تا ۱۵ قطره اسانس این دو گیاه در یک لیتر آب و پخش بخار آن در خانه مفید است . برای چهار گروه خون مناسب است.
یک متخصص طب سنتی می‌گوید افراد با خوردن زنجبیل و بابونه می‌توانند احساس گرم شدن را در بدنشان تقویت کنند. اینکه پاییز فصل سرد و خشکی است و سبب افزایش سودا در همه مزاج‌ها می‌شود، همه مزاج‌ها احساس سرما می‌کنند اما افرادی که مزاج سودایی یا بلغمی دارند، بیشتر در فصل پاییز و زمستان احساس سرما می‌کنند. دموی‌ها و صفراوی‌ها در فصل پاییز و زمستان کمتر احساس سرما می‌کنند اما اگر صفراوی‌ها دچار کم‌خونی باشند، سرما را بیشتر احساس می‌کنند. وی برای پیشگیری از احساس سرمااز خوردن برخی خوراکی‌هایی که طبیعتی سرد دارند خودداری کنید که خوردن آن‌ها موجب می‌شود فرد احساس سرمای بیشتری کند. کاهو، خیار، گوجه‌فرنگی، برنج، آب‌غوره، آب‌لیمو، انواع ترشی‌ها و هر غذایی که مزه ترشی داشته باشد، می‌تواند این احساس را تشدید کند. این کار‌شناس گیاهان دارویی برخی موادپروتئینی را هم دارای طبیعت سرد می‌داند و خوردن آن‌ها را در این فصل مناسب نمی‌داند و مصرف گوشت‌ها هم باید با دقت همراه باشد، زیرا به طور مثال گوشت گاو سرد است و در مقابل گوشت گوسفند و ش‌تر طبیعتی گرم دارد. به همین دلیل بیشتر خوردن این دو نوع گوشت توصیه می‌شود. حتی گوشت مرغ هم دارای طبیعی سرد است و مصرف آن باید با دقت لازم همراه باشد. لبنیات اعم از شیر، ماست، پنیر، دوغ و کشک دارای طبیعت سرد است. به همین دلیل مصرف آن‌ها باید همراه با مصلحش که نعناع، زیره، فلفل و کاکوتی است، صورت گیرد.
۲- بابونه ضد سرطان است : محققان آمریکایی می گویند، چای بابونه با سرطان مقابله می کند؛ این نوع چای حاوی ماده شیمیایی به نام «آپی جنین» است که از فعالیت سلول های سرطانی می کاهد. آپی جنین توانایی سلول های سرطانی را کاهش می دهد و در نتیجه مانع گسترش آن ها می شود. چای بابونه، جعفری و کرفس، منبع عالی «آپی جنین» است. اغلب میوه ها و سبزیجات رایج در برنامه غذایی مدیترانه ای نیز حاوی این ماده شیمیایی است. این ماده شیمیایی که خاصیت ضدالتهابی دارد به پروتئین ها کمک می کند تا ناهنجاری های مولکول ها را (حامل اطلاعات ژنتیکی که مسئول ۸۰درصد سرطان است) تصحیح کند. برای چهار گروه خون مناسب است.
۳- بابونه کم‌خونی را درمان می‌کند : چای بابونه درمان‌کننده کم‌خونی است. بابونه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و از تقویت‌کننده‌های تلخ به حساب می‌آید. این گیاه خواص درمانی بسیاری دارد و درمان کننده سردرد و میگرن است و با استفاده از آن سنگ مثانه خرد و دفع می‌شود. مصرف بابونه دردهای عصبی ناحیه کمر، سردردهای یک طرفه، دردهای عصبی صورت را بهبود می‌بخشد ولی در اثر مصرف زیاد محلول‌های غلیظ این گیاه حالت استفراغ ایجاد می‌کند. بابونه تب بر و مسکن است. برای تسکین دردهای عضلانی چای بابونه بنوشید. جویدن این گیاه زخم‌ها را التیام می‌بخشد. مصرف دم کرده گل یا ساقه خشک بابونه به میزان یک استکان در روز برای درمان اختلالات گوارشی و مصرف دم کرده گل و ساقه آن برای درمان ناراحتی‌های عصبی مفید است. شستشوی سر با دم کرده گل بابونه باعث تقویت مو شده، رویش مو را تقویت کرده و باعث جلوگیری از ریزش موی سر می‌شود. مضرات خاصی برای این گیاه عنوان نشده است. برای چهار گروه خون مناسب است.
۴- بابونه، ضدعفونی کننده قوی : گیاه بابونه ضدعفونی کننده‌ای قوی است. استانهای لرستان، خوزستان، تهران و خراسان از مناطق عمده برداشت بابونه کومومیل (آلمانی) است. از خواص این گیاه دارویی، اشتها آور بودن، آرام بخش، صفرا آور، قاعده آور و تب بر است. دم کرده و در صورت نبود گیاه عصاره و عرق بابونه در درمان نفخ روده بسیار موثر است. همچنین بوخور بابونه برای جوش‌های صورت مفید است: بابونه باید در مکانهای خشک و دور از نورخورشید نگهداری شود. این گیاه دارویی در گلخانه قابل پرورش است و در جهاد دانشگاهی همدان نیز پرورش داده می‌شود. برای چهار گروه خون مناسب است.
۵- گل بابونه برای بهبود درد گوش و دندان مفید است : بابونه یکی از موثرترین گیاهان دارویی در طبیعت لرستان است که همواره اثرات مفید آن بر بهبود بسیاری از امراض، پزشکان را متعجب کرده است. دو نوع بابونه وجود دارد و هر دو نوع آن از خاصیت ضدعفونی کننده برخوردارند و در صورت وجود کامازولن به رنگ آبی مشاهده می‌شوند. وی با بیان اینکه اسانس گل‌های بابونه دارای خاصیت ضد التهاب و نفخ، ضد اسپاسم و ترمیم کننده است، افزود: مواد موثر در بابونه شامل اسانس، کومارین و فلاونوئید بوده و جوشانده بابونه در بهبود سردرد و انسداد لوله طحال موثر است. با گل‌های بابونه می‌توان موهای سر را به رنگ طلایی درآورد و جوشانده آن نیزبرای معده مفید است. وی با بیان اینکه جوشانده بابونه برای رفع سنگ کلیه، قولنج، نفخ و درمان برفک دهان بسیار مفید است، گفت: جوشانده گل بابونه برای درمان اورام ملتحمه چشم سودمند است و در گذشته نیز برای دور کردن پشه و حشرات مقداری گل بابونه در فضای اتاق می جوشاندند. قربانی در پایان گفت: گل و برگ گیاه بابونه در درمان هیستری، احساس گرفتگی و رفع تب مفید بوده و استعمال خارجی آن درد گوش و دندان را تسکین می‌دهد. برای چهار گروه خون مناسب است.
۶- فواید مصرف چای بابونه بخصوص برای افراد دیابتی : نوشیدن چای بابونه به طور روزانه به پیشگیری از مشکلات و ناراحتی‌های ناشی از دیابت نوع دوم از قبیل از دست دادن قدرت بینایی یا آسیب‌های وارده به سیستم عصبی و کلیه‌ها کمک می‌کند. خواص درمانی چای بابونه نتایج تحقیقات پژوهشگران نشان می‌دهد چای بابونه حاوی موادی است که خواص درمانی دارد. در طول هزاران سال، از این چای گیاهی در درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده است. بیشتر عقیده بر این بود که آثار تسکین دهنده چای به دلیل خواص ضدالتهابی آن است. مصرف روزانه بابونه، می‌تواند سطح قند خون را در مبتلایان به دیابت تا ۲۵درصد کاهش دهد. محققان در یک پژوهش جدید به موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به دیابت، عصاره بابونه خوراندند. این تحقیق نشان داد که با مصرف روزانه چای بابونه همراه با غذا، از بروز بسیاری از عوارض جدی دیابت پیشگیری کنید. محققان به موش‌هایی که مبتلا به دیابت نوع ۲ بودند به مدت سه هفته ، هر روز مقدار معینی، عصاره بابونه دادند و به این نتیجه رسیدند سطح قند خون آن‌ها تا ۲۵% کاهش پیدا کرده است وطبق این بررسی، محققان بر این باورند که مصرف چای بابونه همراه با غذا، برای انسان نیز فواید مشابهی را در بر خواهد داشت. برای گروه خون مناسب است.
۷- درمان کننده سردرد و میگرن : در دوران پر از اضطراب ما بسیارى از مردم به سردرد یا میگرن مبتلا هستند. دردهایى که در قسمت سر بروز مىکنند، معمولاً بسیار ناخوشایندند و بیمار مىخواهد تا حدامکان هر چه زودتر از این درد رها شود، به همین دلیل تمایل زیادى به مصرف قرصهاى مسکن پیدا مىکند. علل بروز سردرد بىشمار است و حتما باید به وسیله پزشک تشخیص داده شود. براى درمان سردرد، داروهاى خانگى مؤثر و امتحان شدهاى وجود دارند. بابونه نیز به دلیل خاصیت ضدانقباض و آرامبخشى در کاهش سردرد و میگرن بسیار مؤثر است.
طرز تهیه و روش مصرف
در یک دوره درمانى بین چهار تا شش هفته، روزانه یک قاشق چاىخورى برگهاى تازه خرد شده یا ۴۱ قاشق چاىخورى برگ خشک را بدون هرگونه افزودنى میل کنید. توجه کنید گلهاى این گیاه مصرف خوراکى ندارد.
از خواص دیگر بابونه می توان به موارد زیر اشاره کرد :
• تسکین دهنده درد های شکمی
• کاهش دهنده دمای بدن
• آنتی باکتری
• آرامش بخش و نشاط آور
• درمان کسالت در دوران بارداری
• کاهش دهنده دردهای دوران قاعدگی
• درمان زخم معده و ورم معده
• بابونه اعصاب را تقویت می کند
• تقویت کننده مغز است
• برای تسکین دردهای عضلانی بابونه بنوشید
• اسانس بابونه مخلوط با روغن بادام برای دفع ناراحتی های پوستی نظیر کهیر و خارش مفید است
• آن هایی که یائسه شده‌اند بهتر است همه روزه دمنوش بابونه بنوشند؛ زیرا اختلالات یائسگی را بر طرف می کند
• این دمنوش ترشح شیر مادران را افزایش می دهد
• دمنوش بابونه ضد آلرژی است
• خوردن پنج گرم ریشه بابونه با سرکه رقیق محرک نیروی جنسی است
• استفاده از بابونه، سنگ مثانه را خرد و دفع می کند
• اگر کسی قطره قطره ادرار می کند، به او دمنوش بابونه دهید تا درمان شود
• دمنوش بابونه ادرار آورد است
• دمنوش بابونه تب بر و تسکین دهنده درد است.
از مضرات آن می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- افرادی که پوست حساسی دارند باید از تماس گل و عصاره بابونه با پوست شان جلوگیری کنند. تماس مشتقات بابونه با پوست می تواند سبب خارش و بروز جوش های ریز روی پوست شود.
۲- مصرف دوزهای بالای این گیاه دارویی سبب خواب آلودگی و استفراغ می شود. افرادی که به حساسیت مبتلا هستند باید از مصرف گل بابونه، کرفس، گل جعفری، گل داوودی اجتناب کنند.
۳- اما یافته های برخی دانشمندان نشان داده، خطرات بابونه حاوی مقادیر اندکی ماده شیمیایی کومارین است که سبب رقیق شدن خون می شود. پیش از مصرف این گیاه با پزشک مشورت کنید. واکنش ها اگر آسپرین، داروی رقیق کننده خون، ایپوبروفن و … مصرف می کنید باید از گیاه بابونه و مشتقات اش فاصله بگیرید. مصرف ترکیب بابونه با سیر، سنبل الطیب و … حساسیت زا است.
۴- در برخی متون توصیه شده از قطرات حاوی جوشانده آویشن برای کودکان زیر سه سال استفاده نشود. زیرا این قطرات باعث ایجاد مشکلات تنفسی در کودکان می شود.
میزان مصرف بابونه دوز مشخصی برای مصرف بابونه وجود ندارد. دانشمندان معتقدند، هر یک از افراد می توانند روزانه بین ۴۰۰ تا هزار و ششصد میلی گرم – یک فنجان – بابونه مصرف کنند.
