چاقی به معنی تجمع چربی بیش از حد در بدن است. اضافه وزن می تواند عضله، استخوان و یا آب بدن باشد. وقتی فردی از حد استاندارد بیشتر وزن داشته باشد چاق محسوب می شود.
زمانی که فرد از مواد غذایی پر کالری استفاده کند به مرور زمان دچار چاقی می شود. میزان کالری مورد نیاز بین افراد متفاوت می باشد. عواملی که ممکن است بر وزن تاثیر بگذارد عبارتند از: ساختار ژنتیکی، پرخوری، خوردن غذاهای با چربی بالا و فعالیت فیزیکی.
چاقی خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی، سکته مغزی، ورم مفاصل و برخی سرطان ها را افزایش می دهد.از دست دادن حتی ۵ کیلو وزن می تواند برای فرد چاق مفید واقع شود.
چاقی به دلیل سوخت و ساز پایین، اختلال غدد یا بیماری های روانی نیز صورت می گیرد.
رژیم غذایی و ورزش درمان چاقی می باشد. با کاهش مصرف غذاهای پر انرژی و یا حاوی قند و چربی و افزایش مصرف فیبر می توان چاقی را درمان کرد.تعادل بین میزان کالری و مصرف انرژی وزن فرد را تعیین می کند. افرادی که والدین چاق دارند به احتمال زیاد خودشان نیز چاق هستند.
ژنتیک:
ژنتیک در هورمون ها دخالت دارد و در تنظیم چربی تاثیر می گذارد. یک علت ژنتیکی چاقی کمبود لپتین است. لپتین هورمون تولید شده در سلول های چربی می باشد. لپتین وزن را توسط مغز کنترل می کند. وقتی لپتین کم باشد این کنترل صورت نگرفته و در نتیجه باعث چاقی می شود.
پرخوری:
پرخوری منجر به افزایش وزن می شود به خصوص اگر ماده غذایی سرشار از چربی باشد و کالری بالا داشته باشد.
کربوهیدرات:
کربوهیدرات باعث افزایش سطح قند خون شده و باعث تحریک تشرح انسولین توسط لوزالمعده می شود. انسولین موجب رشد بافت چربی و افزایش وزن می شود.
متابولیسم آهسته:
زنان عضلات کمتری نسبت به مردان دارند. سوخت و ساز عضلات بیشتر از سایر بافت ها می باشد. سوخت و ساز زنان کمتر از مردان است بنابراین از دست دادن وزن برای زنان دشوارتر از مردان می باشد.
هر چقدر سن بالاتر رود از دست دادن وزن سخت تر می شود و سوخت و ساز کندتر می شود.
عدم فعالیت بدنی:
افراد غیر فعال نسبت به افرادی که فعالیت بیشتری دارند کمتر کالری می سوزانند. عدم فعالیت بدنی هم برای زن و هم برای مرد باعث افزایش وزن می شود.
داروها:
داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج باعث افزایش وزن می شوند. داروهای دیابت و ضد بارداری نیز باعث اضافه وزن می شوند.
عوامل روانی:
خستگی، غم و استرس موجب افزایش اشتها در برخی افراد می شود. افراد برای کنترل احساسات و غلبه بر استرس سعی می کنند با خوردن مواد غذایی به خصوص شیرینی جات
خود را تخلیه کنند.
بیماری:
بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید، بالا بودن انسولین و افسردگی موجب افزایش وزن می شوند.
