متوکسالن ((Methoxsalen (systemic)

مطلب را به اشتراک بگذارید

موارد و مقدار مصرف:‏
تحریک رنگدانه‌سازی دوباره در ویتیلیگو  
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از ۱۲ سال: یک روز در میان، از راه خوراکی مقدار ۲۰ میلی‌گرم ۴-۲ ساعت قبل از قرار ‏گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش (‏UV‏) یا نور خورشید مصرف می‌شود.  
پسوریازیس  
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار ۷۰- ۱۰ میلی‌گرم حدود ۲-۵/۱ ساعت قبل از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای ‏بنفش ‏A‏ با شدت زیاد مصرف می‌شود. این مقدار ۳-۲ بار در هفته، با حداقل ۴۸ ساعت فاصله، مصرف می‌شود. مقدار ‏مصرف براساس وزن بیمار تعیین می‌شود. ‏
در صورت پاسخ ناکافی یا عدم درمان، پس از پانزدهمین درمان، می‌توان دوزاژ را یک بار به اندازه ۱۰ میلی‌گرم افزایش ‏داد.  
درمان نگه دارنده: هنگامی که ۹۵% پسوریازیس پاک شد، شروع با یک درمان هر هفته برای حداقل دو درمان، به دنبال ‏آن یک درمان هر دو هفته برای حداقل دو درمان، سپس هر سه هفته برای حداقل دو درمان، سپس ادامه درمان در صورت ‏نیاز برای حفظ پاسخ و کم کردن تماس با ‏UVA‏ انجام می‌شود. ‏
موارد منع مصرف و احتیاط:‏
موارد منع مصرف: حساسیت مفرط به دارو، بیماریهای همراه با حساسیت به نور (موجب بروز حساسیت به نور ‏می‌شود)، ملانوم، سابقه ملانوم یا کارسینوم تهاجمی سلولهای سنگفرشی (ممکن است فتوکارسینوژن باشد). موارد فقدان ‏عدسی چشم (‏apakia‏) (ممکن است آسیب به قرنیه افزایش یابد).  
موارد احتیاط: بیماریهای قلبی ـ عروقی، نارسایی کبد. ‏
عوارض جانبی:‏
اعصاب مرکزی: سرگیجه، سردرد، افسردگی، عصبانیت، اشکال در خوابیدن.  
پوست: سوختگی، تاول زدن، پوسته پوسته شدن، تورم اندامهای انتهایی، خارش، اریتم، حساسیت به نور.  
دستگاه گوارش: تهوع، ناراحتی گوارشی، اسهال.  
سایر عوارض: آب مروارید، هپاتیت سمی، کرامپهای ساق پا.  
مسمومیت و درمان  
تظاهرات بالینی: سوزش و تاول شدید پوست که ممکن است بر اثر مصرف بیش از حد دارو و یا قرار گرفتن بیش از حد ‏در معرض نور ‏UV‏ بروز کنند.  
درمان: در صورتی که زمان زیادی از مصرف دارو نگذشته باشد (۳-۲ ساعت بعد از مصرف دارو) می‌توان معده را ‏شستشو داد. بیمار باید ۲۴- ۸ ساعت یا تا زمان برطرف شدن واکنش‌های پوستی، در اتاق تاریک بماند. سوختگی پوست را ‏نیز باید در صورت لزوم درمان کرد. ‏
تداخل دارویی:‏
متوکسالن با دارو و غذاهایی که موجب بروز حساسیت به نور می‌شوند، از جمله سولفونامیدها، تتراسیکلینها، فنوتیازینها، ‏تیازیدها، گریزئوفولوین، نالیدیکسیک اسید و قطران زغال سنگ واکنش نشان می‌دهد و اثر حساس کننده به نور را افزایش ‏می‌دهد.  
از مصرف غذاهایی مانند هویج، لیمو، انجیر، کرفس، خردل و جعفری باید اجتناب شود. این غذاها حاوی فوروکومارین ‏هستند و ممکن است سبب بروز اثر اضافی دارو شوند. با مصرف این غذاها هیچ‌گونه عوارض جانبی گزارش نشده است، ‏ولی رعایت احتیاط ضروری است. ‏
مکانیسم اثر:‏
اثر تحریک رنگدانه‌سازی: مکانیسم دقیق اثر این دارو مشخص نیست. اثر بخشی این دارو به وجود ملانوسیتهای فعال و ‏نور ‏UV‏ بستگی دارد. متوکسالن ممکن است آنزیمهای لازم برای کاتالیز پیش‌سازهای ملانین را تحریک کند. همچنین، ‏پاسخ التهابی ایجاد شده ممکن است تولید ملانین را تحریک کند.  
اثر ضد پسوریازیس: اثر ضد پسوریازیس متوکسالن احتمالاً ناشی از مهار ساخت ‏DNA‏ و کاهش تکثیر سلولی است. ‏اثرات این دارو بر تنظیم سلولی، گلبولهای سفید و عروق ممکن است در این اثر نقشی داشته باشند. ‏
فارماکوکینتیک:‏
جذب: بعد از مصرف خوراکی، به خوبی (ولی به طور متغیر) جذب می‌شود. حداکثر غلظت سرمی دارو طی ۳-۵/۱ ساعت ‏حاصل می‌شود. غذا جذب این دارو و حداکثر غلظت سرمی آن را افزایش می‌دهد. حساسیت پوست به نور ‏UV‏ طی ۲- ۱ ‏ساعت حاصل می‌شود، طی ۴-۱ ساعت به حداکثر می‌رسد و ۸-۳ ساعت باقی می‌ماند.  
پخش: در سرتاسر بدن و به طور ترجیحی در سلولهای اپیدرم انتشار می‌یابد. حدود ۹۱- ۷۵ درصد به پروتئین‌های سرم ‏‏(بیشتر به آلبومین) پیوند می‌یابد. عبور این دارو از جفت یا ترشح آن در شیر مشخص نیست.  
متابولیسم: توسط ‏UV‏ با طول موج بلند فعال می‌شود و در کبد متابولیزه می‌شود.  
دفع: تقریباً به طور کامل و به صورت متابولیت از طریق ادرار دفع می‌شود. حدود ۹۰-۸۰ درصد دارو طی هشت ساعت ‏اول درمان دفع می‌شود. 
اشکال دارویی: ‏
Tablet: 10mg‏ 
اطلاعات دیگر: ‏‏ 
طبقه‌بندی فارماکولوژیک: مشتق پسورالن.  
طبقه‌بندی درمانی: محرک رنگدانه‌سازی، ضد پسوریازیس.  
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده ‏C‏  
ملاحظات اختصاصی:‏
‏۱- در صورت بروز سوزش یا تاول پوست، باید مصرف دارو را به طور موقت قطع کرد.  
‏۲- درمان با متوکسالن همراه با ‏UV‏ با طول موج بین ۴۰۰- ۳۲۰ نانومتر (‏UVA‏)، ‏PUVA‏ نامیده می‌شود. این درمان ‏موجب لوسمی میلوئید حاد شده و زمینه را برای ابتلای به لوسمی فراهم کرده است.  
‏۳- شمارش تام سلولهای خونی و شمارش افتراقی گلبولهای سفید خون، آنتی‌بادی ضد هسته‌ای، آزمونهای عملکرد کبد، ازت ‏اوره خون (‏BUN‏) و کراتینین باید در شروع درمان و هر شش ماه یک بار در طول درمان انجام شود.  
‏۴- انجام معاینات دوره‌ای چشم در طول درمان توصیه می‌شود.  
‏۵- در صورت بروز علائم ناشی از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، باید مصرف دارو قطع شود.  
نکات قابل توصیه به بیمار:‏‏ 
‏۱- دارو را طبق دستور مصرف کنید. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، مقدار مصرف بعدی را افزایش ‏ندهید. اگر بیش از یک بار مصرف دارو را فراموش کردید، هنگام مصرف دوباره آن، مقدار کمتری از دارو را مصرف ‏نمایید.  
‏۲- برای کاهش تحریکات گوارشی و احتمالاً افزایش جذب، دارو را همراه با غذا و شیر مصرف کنید.  
‏۳- از عینک آفتابی و داروهای پوستی محافظ پوست در مقابل نور خورشید استفاده کنید، هرچند که داروهای پوستی ممکن ‏است اثر کمتری داشته باشند. پوست را تا هشت ساعت بعد از مصرف دارو محافظت نمایید.  
‏۴- دستیابی به اثر دارو ممکن است به چند ماه زمان نیاز داشته باشد. از افزایش مقدار مصرف دارو یا قرار گرفتن بیش از ‏حد در معرض نور ‏UV‏ در طول این مدت خودداری کنید.  
مصرف در کودکان: مصرف این دارو در کودکان کوچکتر از ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.  
مصرف در شیردهی: ترشح متوکسالن در شیر مشخص نیست. بنابراین، مصرف این دارو در دوران شیردهی باید با ‏احتیاط صورت گیرد.  
اثر بر آزمایشهای تشخیصی:‏‏ 
غیرطبیعی شدن نتایج آزمون عملکرد کبد گزارش شده ‌است، ولی رابطه دقیق میان مصرف این دارو و بروز این حالت ‏مشخص نیست.

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *