فیبرومیالژیا (Fibromyalgia) شایع ترین بیماری اسکلتی عضلانی پس از آرتروز است ، اما با این حال ، اغلب اشتباه تشخیص داده می شود. ویژگی های این بیماری عبارتند از درد گسترده در عضله و مفاصل ، خستگی و علائم دیگر. فیبرومیالژیا می تواند منجر به افسردگی و انزوای اجتماعی گردد.
علائم فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا یک سندروم محسوب می شود. سندرم مجموعه ای از علائم است. هنگامی که همه علائم یک بیماری در فرد وجود داشته باشد، این نشان دهنده حضور یک بیماری خاص و یا احتمال ابتلا به این بیماری است. در سندرم فیبرومیالژیا، علایم زیر معمولا با هم رخ می دهند:
• اضطراب یا افسردگی
• کاهش آستانه درد یا نقاط حساس
• خستگی ناتوان کننده
• درد گسترده
احتمال ابتلا به این بیماری در زن ها ۱۰ برابر مردان است. فیبرومیالژیا موجب ایجاد درد در کل بدن می شود. فرد حتی پس از بیدارشدن نیز احساس خستگی فلج کننده را دارد. نقاط خاصی از بدن افراد مبتلا به فیبرومیالژیا، در اثر لمس درد گرفته و متورم می گردند. فرد مبتلا به فیبرومیالژیا دچار اختلالات خواب، اختلالات خلقی و یا افسردگی نیز می گردد. برخی از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا دارای درد در اطراف مفاصل گردن، شانه، کمر و لگن هستند که این موضوع موجب دشواری در خوابیدن و یا ورزش کردن می شود.
سایر علائم فیبرومیالژیا عبارتند از:
• درد شکم
• سردرد مزمن
• خشکی دهان، بینی و چشم ها
• حساسیت به سرما و یا گرما
• ناتوانی در تمرکز
• بی اختیاری
• سندرم روده تحریک پذیر
• بی حسی یا گزگز انگشتان دست و پا
• سفتی
فیبرومیالژیا می تواند موجب بروز علائم و احساسات شبیه به آرتروز، بورسیت و التهاب تاندون شود. برخی از کارشناسان، این بیماری را جزئی از آرتروز می دانند اما مسئله اینجاست که درد بورسیت یا التهاب تاندون تنها در یک نقطه از بدن رخ می دهد اما در افراد مبتلا به فیبرومیالژیا درد و سفتی به طور گسترده در کل بدن می باشد.
تشخیص فیبرومیالژیا
برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشک بر روی معاینات فیزیکی جامع و سابقه پزشکی فرد تکیه می کند. یک نوع تست خون به نام FM/a نیز برای کمک به تشخیص فیبرومیالژیا وجود دارد که به شناسایی نشانگرهای تولید شده توسط سلولهای خونی سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا به فیبرومیالژیا می پردازد.
دلایل بروز فیبرومیالژیا
محققان دائما به دنبال کشف توضیحات و دلایل مختلفی برای بروز فیبرومیالژیا هستند. برای مثال، برخی از محققان در حال بررسی اختلالات هورمونی و عدم تعادل های شیمیایی که پیام های عصبی را تحت تأثیر قرار می دهند، هستند. کارشناسان دیگر معتقدند که این بیماری و دردهای عمیق ماهیچه ای آن، مرتبط با استرس، بیماری و یا تروما هستند. برخی معتقدند که این بیماری ارثی است و برخی نیز بر این باورند که هیچ دلیلی برای این بیماری وجود ندارد. اگرچه بر سر دلیل بروز این بیماری اختلاف نظر وجود دارد اما اکثر محققان بر این باورند که فیبرومیالژیا ناشی از یک دلیل نیست، بلکه ترکیبی از بسیاری از فشارهای روحی و جسمی است.
درمان فیبرومیالژیا
متاسفانه درمان قطعی برای بیماری فیبرومیالژیا و تمامی علائم آن وجود ندارد اما می توان با استفاده از روش های درمانی سنتی، داروهای جدید و ورزش های مخصوص، علائم و درد این بیماری را کنترل کرد. معمولاً برای درمان علائم این بیماری از سه داروی لیریکا (Lyrica)، سیمبالتا (Cymbalta) و ساولا (Savella) استفاده می شود. معمولاً به همراه این داروها، داروهای ضد افسردگی نیز برای درمان اختلالات خلقی، اختلالات خواب و درد نیز تجویز می شوند. برای رفع درد و سفتی ماهیچه ها نیز می توان از ماساژ درمانی بهره گرفت.
انجام ورزش های ایروبیکی تقریباً شدید نیز دو تا سه بار در هفته توصیه می شود. از روش های دیگر درمانی مانند هیپنوتیزم و طب سوزنی نیز می توان برای درمان علائم این بیماری استفاده کرد.
استراحت و ریلکسیشن روزانه برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا بسیار ضروری است. داشتن خواب کافی و منظم نیز بسیار مهم بوده و موجب ترمیم بدن می شود.
