مطلب را به اشتراک بگذارید

اهمیت اختلالات ناشی از کمبود ید

امروزه بسیاری از مردم در سراسر جهان از اختلالات کمبود ید رنج می برند.یکی از بهترین روش ها برای جلوگیری از این مشکل اضافه کردن ید به نمک است. آیا می دانید با داشتن کمبود ید چه عوارضی برای مغز ایجاد می شود؟

مناطق محروم با دارا بودن این مشکل همچنان دارند از بهترین وکم خرج ترین روش یعنی استفاده از نمکی که یددار باشد استفاده می کنند. پروژه یددار کردن نمک در بسیاری از کشورها بسیار موفقیت آمیز بوده و بیشتر مردم و کارخانجات صنایع غذایی، از نمک یددار استفاده می کنند.

خوشبختانه امروزه یددار کردن نمک از اهمیت ویژه ای برخوردار است و سازمان بهداشت جهانی برای این منظور تلاش بسیار زیادی می کند تا تمامی کشورها به این موضوع اهمیت بدهند و تمامی مناطق از نمکی که دارای ید فراوان باشد استفاده کنند.

از بهترین راه های جلوگیری از ابتلا به مشکلات غده تیروئید مصرف نمک دریا کم سدیم و یددار است که نه تنها حاوی ید می باشد بلکه به دلیل کم داشتن سدیم از فشار خون و بیماری های قلبی و کلیوی نیز جلوگیری می کند.

توجه داشته باشید که تنها از نمک دریایی استفاده کنید که میزان فلزات سنگین روی آن ذکر گشته باشد.هر نمک دریایی دارای سدیم کمتری نیست و در زمان خرید نمک دریا به میزان فلزات سنگین و به کلمه سدیم کمتر دقت فرمائید.

واکنش جهان برای مقابله با اختلالات ناشی از کمبود ید

سال ۱۹۹۹ سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که از ۱۹۱ نفر ۱۳۰ نفر به اختلالات کمبود ید مبتلا هستند. تقریباً ۷۴۰ میلیون نفر از بیماری گواتر رنج می برند (۱۳% از کل جهان). در اوایل قرن بیستم مسئله از بین بردن کمبود ید مهمترین پروژه به حساب می آمد.

سال ۱۹۹۳ طبق گزارشات داده شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، ۱۲۴ میلیون نفر در کشور آفریقا به بیماری گواتر مبتلا هستند.

در سال ۱۹۹۹ سازمان بهداشت جهانی با همکاری سازمان ملل متحد کشورهای مبتلا به کمبود ید را بررسی کردند و گزارشات آنها بدین صورت بود که از ۱۳۰ کشور، ۹۸ کشور قانون یددار کردن نمک را اجرا می کردند و فقط ۱۲ کشور در مرحله اجرایی کردن آن بودند. به عنوان مثال در سال ۱۹۹۹، ۶۳% از مردم کشورهای آفریقایی از نمک یددار استفاده می کردند.

نمک دریا کم سدیم یددار ۴۰۰ گرمی

تعیین محتوای ید موجود در نمک

یددار کردن نمک دریا در کارخانه ها انجام می شود یا به طور طبیعی نمک دارای ید کافی است. نمک یددار به مقدار مشخصی از پتاسیم، یددار می شود.

باید ذکر کنیم که مقدار ید موجود در نمک برای داشتن جامعه ای سالم از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و تمامی مقامات بر این موضوع توجه به خصوصی دارند.

نتیجه افزایش ید در بدن باعث اختلالات در عملکرد تیروئید و بیماری پرکاری تیروئید است. در مناطقی که کمبود ید وجود دارد مصرف بیش از ۳۰۰ میکرو گرم در لیتر در روز مصرف ید ضروری است.

اما بعضی از افراد در این شرایط به پرکاری تیروئید و بیماری خود ایمنی بیماری های تیروئید مبتلا می شوند. در مناطقی که از طریق ادرار میزان ید آنها بالای ۲۰۰ میکرو گرم در لیتر باشد در معرض خطر بیماری پرکاری تیروئید هستند.

بهترین روش برای تعیین اندازه تیروئید لمس کردن یا معاینه آن است. با این حال سونوگرافی یک روش دقیق و عینی است.

اندازه غده تیروئید با مصرف ید طی چند ماه حتی تا چند سال تغییر می کند و دلیل آن به میزان کمبودی که فرد دچار است بستگی دارد و قابل ذکر است تا بدانید که با میزان مصرف درست ید، اندازه غده تیروئید به حالت اول برنمی گردد تنها می توان از بیماری های دیگر مربوط به آن پیشگیری کرد. بیماری گواتر به اندازه بزرگی غده تیروئید مربوط است.

تعیین غلظت هورمون های تیروئید یعنی تیروکسین (T4) و تری یدوتریونین (T3) برای مدیریت مقدار ید مناسب نمی باشد زیرا آزمایش آن بسیار سنگین بوده و شاخص های حساس را کمتر شناسایی می کند. با داشتن کمبود ید مقدار هورمون T4 کم و T3 از حد مجاز خود بالاتر می باشد.

همیشه سعی کنید تا مصرف غذاهای حاوی ید مانند نمک دریا یددار، ماهی سالمون،تخم کتان بوداده و کینوا را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

هورمون محرکه تیروئید

هورمون محرکه تیروئید با هورمون T4 رابطه مستقیمی دارد. با داشتن اختلالات کمبود ید میزان هورمون T4 کم شده و هورمون محرکه تیروئید زیاد می شود. در نتیجه جمیعتی که دارای اختلالات ید باشد هورمون TSH آنها بالا است.

هورمون محرکه تیروئید برای بزرگسالان و نوجوانان جهت شناسایی کمبود ید مناسب نیست اما برای نوزادان عامل بسیار خوبی جهت شناسایی میزان کمبود ید است.

قابل ذکر است بدانید که نوزادان با داشتن کمبود ید مشکلات بسیار جدی با مغز خواهند داشت. از هر ۴۰۰۰ نوزاد ۱ نفر مبتلا به کم کاری تیروئید می باشند.

هورمون TSH در کنترل عملکرد تیروئید نقش محوری داشته و مفیدترین نشانگر فیزیولوژیک فعالیت هورمون تیروئید است.

عامل اصلی تعیین نقطه تنظیم در محور تیروئید همچنین کم کاری و پرکاری تیروئید هورمون TSH می باشد.

مدیریت یددار کردن نمک

برای مدیریت اختلالات کمبود ید با هدف یددار کردن نمک یددار تنها در شرایطی به نتیجه مطلوب خواهیم رسید که تمامی نمک های موجود دارای ید کافی باشند. پس علاوه بر یددار کردن محصول نحوه تولید آن نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.