چغندر و خواص آن

چغندر و خواص آن

چغندر با نام علمی (Beta vulgaris) گیاهی دو ساله از خانواده اسفناجیان است که منشاء آن از منطقه مدیترانه بوده و دارای ریشه ای کلفت و لحمی و برگهای بزرگ است. رنگ ریشه‌های چغندر ممکن است زرد ، سفید یا سرخ تیره باشد.

چغندر سرشار از انواع ویتامین ها مانند ویتامین A ، C ، K ، E ، تیامین و فولات و همچنین مواد معدنی مانند کلسیم ، مس ، آهن ، منیزیم ، منگنز و روی است که موجب تقویت سلامت عمومی بدن می گردد.

رومیان باستان از چغندر برای درمان تب ، یبوست ، التیام زخم ها ، درمان بیماری های گوارشی و تقویت قوای جنسی استفاده می کردند. رنگ قرمز چغندر به دلیل وجود رنگریزه های بتالاین (Betalain) است. چغندر بسیار کم کالری بوده و دارای کلسترول و چربی بسیار کم است. چغندر دارای خواص درمانی بسیاری است که در اینجا به چندین مورد اشاره می کنیم.

خواص چغندر

مبارزه با بیماری های قلبی – عروقی

فیبر موجود در چغندر موجب کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید گشته و از ایجاد بیماری های قلبی جلوگیری می کند.

چغندر دارای ماده ای به نام گلایسین بتائین (Glycine betaine) است که قادر به کاهش سطح هموسیستئین موجود در خون است. هموسیستئین اسیدآمینه ای است که میزان بالای آن در بدن موجب تخریب شریان ها می گردد ، اما مصرف مداوم چغندر از ایجاد پلاک و رسوب در رگ های خونی جلوگیری کرده و از بروز بیماری های قلبی – عروقی پیشگیری می کند.

پتاسیم موجود در چغندر نیز ضربان قلب را کاهش داده ، متابولیسم درون سلول ها را تنظیم نموده و از بروز سکته قلبی جلوگیری می کند.

ارتقای سلامت مغز

تحقیقات نشان داده است که مصرف مداوم چغندر و آب چغندر در سالمندان موجب افزایش جریان خون می گردد. با افزایش سن ، جریان خون کمتری به مغز می رسد و در نتیجه مغز مواد مغذی و اکسیژن کمتری دریافت می کند که این امر موجب زوال عقل می گردد ، بنابراین مصرف مداوم چغندر برای سالمندان ضروری و مفید است.

مبارزه با بیماری های چشمی

ویتامین A موجود در چغندر از بروز آب مروارید در کهنسالی و دژنراسیون ماکولا جلوگیری میکند. دژنراسیون ماکولا (Macular Degeneration) یا از بین رفتن لکه زرد شبکیه، شایع ترین علت کوری در افراد مسن است. در این بیماری ماکولا یا لکه زرد تخریب می شود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه چشم و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است.

کاهش فشار خون

آب چغندر دارای ترکیب نیترات است که موجب کاهش فشار خون می گردد. همچنین مصرف مداوم چغندر و آب چغندر باعث بهبود جریان خون می گردد که این امر خود موجب کاهش فشار خون می گردد.

کاهش سطح کلسترول 

مصرف مداوم چغندر موجب کاهش کلسترول بد خون می گردد.

مبارزه با سرطان روده

چغندر دارای فیبر بسیار بالاست و به همین دلیل مصرف مداوم آن موجب افزایش تولید سلول های ایمنی خاصی می گردد که سلول های سرطانی درون روده را از بین می برند.

خاصیت ضد التهابی

بتائین موجود در چغندر موجب کاهش التهاب مفاصل ، استخوان ها ، گلو و رگ های خونی گشته و در درمان آرتروز استخوانی و آسم نقش اساسی دارد.

مبارزه با آسیب اکسیداتیو 

چغندر نه تنها دارای آنتی اکسیدان های قوی است بلکه موجب می گردد کبد نیز تولید آنتی اکسیدان کند. این آنتی اکسیدان ها با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و مانع از ایجاد آسیب اکسیداتیو می گردند.

درمان کم خونی

آهن موجود در چغندر موجب تولید و اتصال اکسیژن به سلول های قرمز خون گشته و دارویی موثر
برای درمان کم خونی در کودکان و نوجوانان است.

تقویت قوای جنسی

چغندر دارویی طبیعی برای افزایش میل جنسی و افزایش تولید هورمون های جنسی می باشد.

رشد بافت ها

چغندر دارای فولات ( نوعی ویتامین B) است که برای رشد طبیعی بافت ها به خصوص در کودکان و زنان باردار بسیار مفید است.

پیشگیری بیماری های تنفسی

ویتامین C موجود در چغندر از بروز علایم آسم پیشگیری می کند. بتا کاروتن موجود در چغندر نیز از ایجاد سرطان ریه جلوگیری می کند.

از دیگر خواص چغندر می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد :

• ارتقای سلامت روحی و روانی و درمان افسردگی
• تصفیه خون
• تامین انرژی مورد نیاز بدن

نکته : در فصلهای گرم سال به جای چغندر می توانید از برگ چغندر استفاده نمایید ، زیراخواص چغندر را دارد.