پرکاری تیروئید و باید و نباید های آن

پرکاری تیروئید یا تیروئید بیش از حد فعال ، تولید بیش از حد هورمون های تیروئید T3 و T4 است که اغلب ناشی از گسترش بیماری گریوز (Graves’ disease) است. گریوز ، نوعی پرکاری خود ایمنی تیروئید است.

•    افزایش فشار خون

•    افزایش ضربان قلب و طپش قلب

•    عصبانیت

•    تحریک پذیری

•    افزایش تعریق

•    ناسازگاری با گرما

•    لرزش دست

•    اضطراب

•    نازک شدن پوست

•    موهای شکننده

•    بیرون زدن چشم از حدقه

•    ضعف ماهیچه ها

•    اسهال

•    کاهش وزن

•    مشکلات بینایی

•    اختلالات خواب

•    افزایش اشتهای فرد

برای کاهش علائم پرکاری تیروئید ، از داروهای بلوک کننده بتا (Beta blockers)‏ استفاده می شود. برای کاهش ترشح هورمون تیروئید نیز از داروهای ضد تیروئید استفاده می شود. چند ماه طول می کشد تا این داروها تاثیر بگذارند. البته این داروها دارای عوارضی همچون راش (نوعی عارضه پوستی) و یا کاهش میزان گلبول های سفید هستند. برخی از بیماران درمان با “ید رادیو اکتیو” را ترجیح می دهند. ید رادیو اکتیو ، قسمتی و یا کل غده تیروئید را از بین می برد. اشعه تولید شده توسط این مقدار ید باعث تخریب سلولهای تیروئید می‌شود ، اما به سایر نقاط بدن آسیب نمی رساند. جراحی تیروئید یک روش درمان دیگر برای پرکاری تیروئید است. امروزه این درمان کمتر توصیه می‌شود زیرا برداشتن کامل غده تیروئید منجر به ایجاد کم کاری تیروئید می گردد. بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید می بایست از مصرف غذاهای غنی از ید خودداری کنند.

افراد مبتلا به پر کاری تیروئید می بایست غذاهایی را مصرف کنند که دارای پروتئین ، ویتامین B و آهن زیاد هستند مانند غلات و سبزیجات تازه. مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها مانند انواع توت ها ، گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای نیز برای افراد مبتلا به پر کاری تیروئید مفید هستند. افراد مبتلا به پر کاری تیروئید می بایست از مصرف مواد غذایی که دارای ید زیاد هستند ، پرهیز کنند. نمک ید دار ، کلپ ، غذاهای دریایی و برخی از محصولات لبنی حاوی ید هستند و برای افراد مبتلا به پر کاری تیروئید مناسب نمی باشند. همچنین افراد مبتلا به پر کاری تیروئید می بایست از مصرف گوشت قرمز ، نان سفید ، پاستا ، شکر و اسیدهای چرب غیر اشباع خود داری کرده و به جای روغن های بسیار چرب از روغن زیتونو روغن های گیاهی استفاده کنند. بادَرَنجبویه و سبزیجات چلیپایی از بهترین مواد غذایی مناسب برای کاهش علائم پر کاری تیروئید هستند.

بادَرَنجبویه ، از راسته لب‌ گلی ‌ها (Lamiales) و تیره نعناعیان (Lamiaceaes) ، گیاهی معطر و علفی چندساله است که سرچشمه آن شرق مدیترانه ‌است و در بعضی از نقاط آذربایجان و جلگه خزر نیز یافت می‌شود. این گیاه عملکرد غده تیروئید پرکار را به حالت طبیعی خود بر می گرداند.

سبزیجات چلیپایی

سبزیجات چلیپایی به طور طبیعی حاوی ماده ای به نام (Isothiocyanates) هستند ، که از تولید بیش از حد هورمون توسط غده تیروئید جلوگیری می کند. سبزیجات چلیپایی عبارتند از :

•    کلم بروکلی

•    کلم بروکسل

•    گل کلم

•    کلم

•    شلغم

•    کلم قمری

•    کلم پیچ

•    برگ خردل

•    تربچه