دیابت خطر سرطان را زیاد می کند

شاید یکی از دغدغه‌هایی که ذهن برخی افراد مبتلا به دیابت را به خود مشغول می‌نماید، افزایش احتمال ابتلا به سرطان در اثر بیماری دیابت باشد. گفته می‌شود افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر افزایش احتمال ابتلا به برخی سرطان‌های خاص هستند، ولی چرا؟ آیا برخی درمان‌هایی که برای دیابت استفاده می‌شوند، می‌توانند محرک یا توسعه دهنده سرطان باشند؟ و یا آیا عواملی که مسبب دیابت هستند، بیماری سرطان را نیز تحت پوشش قرار می‌دهند؟

یافتن پاسخ برای پرسش‌های مذکور، مقوله‌ای است که ما در این مقاله به آن پرداختیم. در حقیقت هنوز برای معمای ارتباط بین دیابت با سرطان، پاسخ مطمئنی موجود نیست. برخی از متخصصین تاکید دارند افراد دیابتی می‌بایست برای کاهش خطر ابتلا به سرطان، بیماری دیابت خود را تحت کنترل داشته باشند.

تغییراتی که به منظور اصلاح شیوه زندگی در بیماری دیابت لحاظ می‌گردند، بری کاهش خطر ابتلا به سرطان نیز موثرند.

ارتباط کامل بیولوژیک بین دیابت و سرطان، هنوز به طور کامل تعیین و تعریف نشده است. یک توصیه جامع بدین منوال است که: در گام نخست باید از ابتلا به دیابت پیشگیری نمود (که به موازات آن از برخی سرطان‌های مرتبط احتمالی نیز پیشگیری می‌شود) و در گام بعدی برای افرادی که به دیابت مبتلا شده‌اند، می‌بایست این بیماری را تا جایی که امکان دارد از طریق یک شیوه زندگی سالم، کنترل نمود.

شواهد علمی حاکی از آن هستند که دیابت خطر سرطان‌های کبد، لوزالمعده (پانکراس) و اندومتریال را تا دو برابر افزایش می‌دهد، و خطر سرطان‌های کولورکتال (روده)، پستان و مثانه را ۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد، ولی خطر سرطان پروستات در مردان را کاهش می‌دهد.

به طور کلی باید بدانیم که افراد دیابتی مستعد داشتن برخی عوامل خطر شناخته شده برای ابتلا به سرطان هستند از جمله: سن بالا، چاقی، رژیم غذایی فقیر و فعالیت بدنی ناکافی از عوارض شایع در بیماری دیابت به ویژه دیابت نوع دو که در اثر شیوه زندگی نادرست فرصت بروز می‌یابد، وجود سطوح خیلی بالای انسولین و قند خون و التهاب می‌باشد که موارد مذکور خطر سرطان را افزایش می‌دهند. همچنین نوسانات انسولین و قند خون و عدم تعادل آن‌ها می‌توانند از عوامل محرک در ظهور یا پیشرفت سرطان باشند.

اما صرف نظر از این که در نهایت، علم در مورد ارتباط دیابت با سرطان، به چه جمع بندی خواهد رسید، آنچه که ما از پیش می‌دانسته‌ایم این است که برای کاهش خطرات هر دو مورد سرطان و دیابت، می‌بایست یک شیوه زندگی سالم و ایمن را اتخاذ کنیم.

۱- یک رژیم غذایی سالم و متنوع که در آن از منابع غذایی سالم گیاهی به وفور استفاده شود.

۲- داشتن فعالیت بدنی کافی روزانه

۳- حفظ یک وزن متعادل: اضافه وزن در بیماری دیابت، در ظهور و پیشرفت سرطان تأثیرگذار است، لذا کنترل وزن یکی از ارکان مهم در کاهش خطرات مرتبط با دیابت و سرطان است.

اگرچه شواهد اندکی وجود دارند مبنی بر این که درمان‌های دیابت بر خطر سرطان موثرند، ولی این شواهد هنوز تایید شده و قطعی نیستند. متفورمین رایج‌ترین دارو در درمان دیابت است و به نظر می‌رسد که خطر سرطان را کاهش می‌دهد. از طرف دیگر شواهد اندکی اشاره نموده‌اند که انسولین به ویژه انسولین طولانی اثر گلارجین (لانتوس)، ممکن است خطر سرطان را افزایش دهد، ولی این موضوع توسط مطالعات دیگر تایید نشده است و بر همین اساس مؤسسات استاندارد دارویی از جمله FDA (اداره غذا و دارو) استفاده از این نوع انسولین‌ها را مجاز می‌داند، چرا که در حال حاضر، هیچ ارتباط قطعی و شناخته شده‌ای بین داروهای دیابت و سرطان موجود نیست.

بر اساس دانسته‌های فعلی، به افراد دیابتی (به جز افرادی که در خطر بسیار بالای سرطان می‌باشند) توصیه اکید می‌شود که به هیچ وجه به دلیل ترس از سرطان، در مورد درمان خود و داروهای مصرفی‌شان تصمیمی را اتخاذ نکنند. واضح است که افرادی که تحت درمان دیابت قرار دارند، می‌بایست با پزشک معالج‌شان در مورد غربالگری منظم سرطان مشورت داشته باشند.