موارد ومقدار مصرف :
سرطان پیشرفته کولون و رکتوم به همراه ۵-فلورواوراسیل و لوکوورین.
بزرگسالان: روز اول: mg/m2 85 اگزالیپلاتین در ۲۵۰ تا ۵۰۰ سی‌سی محلول دکستروز ۵% به اضافه لوکوورین mg/m2 200 در محلول دکستروز ۵% به صورت وریدی همزمان در مدت ۱۲۰ دقیقه از طریق کیسه‌های جدا و استفاده از Y-line تزریق می‌شود. به دنبال آن ۵- فلورواوراسیل mg/m2 400 در مدت ۲-۴ دقیقه تزریق وریدی شده و سپس mg/m2 600 فلورواوراسیل در ۵۰۰ میلی لیتر دکستروز ۵% در مدت ۲۲ ساعت انفوزیون وریدی می‌شود.
روز دوم: لوکوورین mg/m2 200 به صورت وریدی در مدت ۱۲۰ دقیقه تزریق می‌شود. به دنبال آن ۵- فلورواوراسیل mg/m2 400 در مدت ۲-۴ دقیقه تزریق وریدی شده و سپس mg/m2 600 فلورواوراسیل در ۵۰۰ میلی لیتر دکستروز ۵% در مدت ۲۲ ساعت انفوزیون وریدی می‌شود.
این سیکل هر دو هفته یک بار تکرار می‌شود.
تنظیم دوز: در بیماران با اختلالات حسی ـ عصبی درجه ۲ که به صورت مداوم باشد، دوزاژ دارو به mg/m2 65 کاهش داده می‌شود. در بیماران با اختلالات مداوم حسی ـ عصبی درجه ۳ ، دارو باید قطع شود. در بیماران بهبود یافته از اختلالات درجه ۳ یا ۴ گوارشی یا خونی، دوزاژ دارو به mg/m2 65 کاهش داده می‌شود. همچنین دوز ۵- فلورواوراسیل نیز به اندازه ۲۰% کاهش داده می‌شود.
درمان کمکی در سرطان کولون درجه ۳ در بیمارانی که تومور اولیه به صورت کامل در آنها برداشته شده به همراه ۵-
فلورواوراسیل و لوکوورین :
بزرگسالان: روز اول: mg/m2 85 اگزالیپلاتین در ۲۵۰ تا ۵۰۰ سی‌سی محلول دکستروز ۵% به اضافه لوکوورین mg/m2 200 در محلول دکستروز ۵% به صورت وریدی همزمان در مدت ۱۲۰ دقیقه از طریق کیسه‌های جدا و استفاده از Y-line تزریق می‌شود. به دنبال آن ۵- فلورواوراسیل mg/m2 400 در مدت ۲-۴ دقیقه تزریق وریدی شده و سپس mg/m2 600 فلورواوراسیل در ۵۰۰ میلی لیتر دکستروز ۵% در مدت ۲۲ ساعت انفوزیون وریدی می‌شود.
روز دوم: لوکوورین mg/m2 200 به صورت وریدی در مدت ۱۲۰ دقیقه تزریق می‌شود. به دنبال آن ۵- فلورواوراسیل mg/m2 400 در مدت ۲ تا ۴ دقیقه تزریق وریدی شده و سپس mg/m2 600 فلورواوراسیل در ۵۰۰ میلی لیتر دکستروز ۵% در مدت ۲۲ ساعت انفوزیون وریدی می‌شود.
این سیکل هر دو هفته یک بار برای مدت ۶ ماه تکرار می‌شود.
پیش درمانی با داروهای ضدتهوع با یا بدون دگزامتازون انجام می‌شود.
تنظیم دوز: در بیماران با سمیت عصبی درجه ۲ که به صورت مداوم باشد، دوزاژ دارو به mg/m275 کاهش داده می‌شود. در بیماران بهبود یافته از اختلالاتگوارشی درجه ۳ یا ۴، نوتروپنی درجه ۴، یا ترومبوسیتوپنی درجه ۳ یا ۴ ، دوزاژ اگزالیپلاتین به mg/m275 و ۵- فلورواوراسیل به mg/m2 300 تزریق وریدی بولوس و mg/m2 500 انفوزیون وریدی ۲۲ ساعته کاهش داده می‌شود. تا هنگامی که تعداد نوتروفیلها به L / 109 × ۵/۱ یا بالاتر و تعداد پلاکتها به L / ۱۰۹×۷۵ یا بالاتر برسد، مصرف دوز دارو به تاخیر می‌افتد.
موارد منع مصرف و احتیاط :
موارد منع مصرف: حساسیت به دارو یا سایر ترکیبات حاوی پلاتین.
موارد احتیاط: نارسایی کلیوی یا نوروپاتی حسی محیطی.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی :
ممکن است سطح کراتینین، بیلی روبین، AST و ALT را افزایش و سطح پتاسیم، هموگلوبین، نوتروفیل، گلبولهای سفید و پلاکتها را کاهش دهد.
مسمومیت و درمان :
تظاهرات بالینی: ترومبوسیتوپنی، میلوساپرشن، تهوع و استفراغ شدید و سمیت عصبی.
درمان: معمولا به صورت اقدامات حمایتی شامل هیدراسیون، ساپورت الکترولیتها و ترانسفیوژن پلاکتها می‌باشد.
تداخل دارویی :
مصرف همزمان با داروهای نفروتوکسیک مانند جنتامایسین می‌تواند دفع دارو را کاهش داده و سطح اگزالیپلاتین را افزایش دهد. بیماران را از نظر شواهد سمیت دارو بررسی کنید.
مکانیسم اثر :
اثر ضد نئوپلاسم: از طریق تشکیل کمپلکسهای پلاتین که با مولکولهای DNA کراس لینک برقرار می‌کنند، از تکثیر و نسخه برداری سلولی جلوگیری می‌کنند. اختصاصی مرحله خاصی از چرخه سلولی نمی‌باشد.
نکات قابل توصیه به بیمار :
عوارض جانبی دارو برای بیمار توضیح داده شود.
از تماس با سرما یا اجسام سرد مانند آب سرد یا قالب یخ خودداری کنید.
چراکه می‌تواند نوروپاتی حاد محیطی را ایجاد کرده یا علائم آن را بدتر کند. نوشیدنی گرم مصرف کنید، لباس گرم بپوشید و مناطق در معرض مانند صورت، سر و دستها را بپوشانید. با پوشیدن روسری یا کلاه اسکی هوایی که وارد ریه می‌شود را گرم کنید. در هنگام لمس کردن اجسام سرد مانند غذای داخل فریزر، دستگیره‌های خارجی در، یا صندوق پستی، از دستکش استفاده کنید.
در صورت ایجاد مشکل در تنفس یا شواهدی از واکنشهای آلرژیک مانند راش، کهیر، التهاب لبها و زبان یا سرفه ناگهانی به پزشک اطلاع دهید.
همچنین در صورت بروز تب، شواهد عفونت، استفراغ پایدار، اسهال یا شواهد کم آبی (تشنگی، خشکی دهان، منگی و کم شدن ادرار) نیز به پزشک اطلاع دهید.
مصرف در سالمندان: اسهال، کم آبی، هیپوکالمی و خستگی در بیماران مسن بیشتر اتفاق می‌افتد.
مصرف در کودکان: سلامت و کارایی این دارو در کودکان اثبات نشده است.
مصرف در شیردهی: مقدار ورود این دارو در شیر مشخص نمی‌باشد. استفاده مطمئن از این دارو در این دوران اثبات نشده است.
مصرف در بارداری: دارو به جنین صدمه می‌رساند. در هنگام مصرف این دارو از حاملگی جلوگیری شود.
فارماکوکینتیک :
جذب: به صورت وریدی جذب می‌شود.
پخش: به صورت گسترده در بافتها پخش شده و اتصال پروتئینی آن بیشتر از ۹۰% می‌باشد.
متابولیسم: تحت تاثیر بیوترانسفورماسیون غیر آنزیمی قرار می‌گیرد. شواهدی مبنی بر متابولیسم از طریق سیستم سیتوکروم P450 در دست نمی‌باشد.
اشکال دارویی :
Injection, Powder, Lyophilized: 50 ,100 mg
Injection, Solution, Concentrate: 5 mg/ml, 10ml , ۵ mg/ml, 20ml
اطلاعات دیگر :
طبقه‌بندی فارماکولوژیک: آلکیله کننده.
طبقه‌بندی درمانی: ضد نئوپلاسم.
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده D
نام‌های تجاری: Eloxatin,, Oxaliplatin Ebewe
ملاحظات اختصاصی :
۱- دارو نیازی به هیدراسیون از قبل ندارد.
۲- با داروهای ضد استفراغ با یا بدون دگزامتازون پیش درمانی کنید.
۳- به دلیل کارسینوژنیک، موتاژنیک و تراتوژنیک بودن دارو، برای تهیه و تزریق آن مطابق با آنچه توصیه شده است عمل کنید.
۴- برای حل کردن پودر از آب استریل برای تزریق و یا محلول دکستروز ۵% استفاده کنید. جهت رسیدن به غلظت mg/ml 5 ، به ویال ۵۰ میلی‌گرمی، ۱۰ میلی لیتر و به ویال ۱۰۰ میلی‌گرمی ۲۰ میلی لیتر حلال اضافه کنید. برای حل کردن دارو تحت هیچ شرایطی از محلولهای حاوی کلر مانند سدیم کلراید استفاده نکنید.
۵- داروی حل شده باید در ۲۵۰ تا ۵۰۰ سی‌سی محلول دکستروز ۵% جهت انفوزیون رقیق شود.
۶- کیسه تزریق از نظر وجود جسم خارجی و تغییر رنگ مورد بررسی قرار گرفته و در صورت مشاهده هر کدام از آنها محلول دور ریخته شود.
۷- اگزالیپلاتین و لوکوورین در مدت ۲ ساعت، همزمان ، در کیسه‌های جداگانه و با استفاده از یک Y-line تزریق شود. جهت کم کردن سمیت حاد می‌توان زمان انفوزیون را تا ۶ ساعت افزایش داد.
۸- از سوزنها یا ستهای تزریق وریدی که محتوی آلومینیوم باشد استفاده نکنید چرا که آلومینیوم آن با پلاتین جایگزین شده و باعث کاهش پوتنسی و تشکیل یک رسوب سیاه می‌شود.
۹- ویالهای باز نشده در دمای اتاق نگهداری شوند. داروی حل شده تا ۲۴ ساعت در یخچال (دمای ۲- ۸ درجه سانتیگراد) پایدار می‌ماند. پس از رقیق سازی نهایی، محلول تهیه شده تا ۶ ساعت در دمای تاق و تا ۲۴ ساعت در یخچال پایدار است.
۱۰- اگزالیپلاتین با محلولهای قلیایی یا داروهایی مانند ۵- فلورواوراسیل ناسازگار است. مسیر انفوزیون قبل از دادن هر داروی دیگری با دکستروز ۵% شسته شود.
۱۱- کلیرانس دارو در بیماران با نارسایی کلیوی کاهش می‌یابد. تنظیم دوز برای بیماران با نارسایی کلیوی اثبات نشده است.
۱۲- قبل از هر سیکل شیمی درمانی CBC، پلاکتها و عملکرد کلیه وکبد چک شود.
۱۳- بیمار از نظر واکنشهای هیپرسنسیتیویتی که می‌توانند دقایقی پس از تزریق دارو رخ دهند، بررسی شود.
۱۴- بیمار از نظر واکنشهای محل تزریق بررسی شود. نشت دارو به خارج از رگ ممکن است اتفاق بیفتد.
۱۵- بیمار از نظر نوروپاتی و سمیت ریوی بستری شود. نوروپاتی محیطی ممکن است حاد یا مداوم باشد. نوروپاتی حاد برگشت پذیر می‌باشد. در مدت ۲ روز اتفاق افتاده و در مدت ۱۴ روز از بین می‌رود. نوروپاتی محیطی مداوم پس از ۱۴ روز از استفاده از دارو اتفاق افتاده و می‌تواند پارستزی، دیسستزی، هیپوستزی و نقص در proprioception ایجاد کند که می‌تواند با فعالیتهای روزانه مانند راه رفتن یا بلعیدن تداخل داشته باشد.
۱۶- از تماس با یخ و سرما در زمان انفوزیون خودداری شود چرا که سرما می‌تواند علائم نورولوژیک را بدتر کند. در زمان انفوزیون بیمار را با یک پتو بپوشانید.
عوارض جانبی :
اعصاب مرکزی: گیجی، خستگی، تب، سردرد، بی خوابی، درد، نوروپاتی محیطی.
عروقی: درد قفسه سینه، ادم، فلاشینگ، ادم محیطی، ترومبوآمبولی.
گوش، حلق، بینی، چشم: اشک ریزش غیر نرمال، خونریزی از بینی، فارنژیت، رینیت.
دستگاه گوارش: درد شکمی، بی اشتهایی، یبوست، اسهال، سوء‌هاضمه، نفخ شکمی، ریفلاکس، تهوع، التهاب زبان، تغییر مزه، موکوزیت، استفراغ.
ادراری ـ تناسلی: دیزوری، هماچوری.
خون: آنمی، نوتروپنی تب دار، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی.
متابولیک: دهیدراسیون، هیپوکالمی.
عضلانی ـ اسکلتی: آرترالژی، درد پشت.
دستگاه تنفسی: سرفه، تنگی نفس، سکسکه، سمیت ریوی، عفونتهای تنفسی فوقانی.
پوست: راش جلدی، آلوپسی، واکنشهای محل تزریق.
سایر موارد: واکنشهای آلرژیک، آنافیلاکسی، سندروم دست و پا، لرز.
